Віталь Макаранка мае від на жыхарства ва Ўкраіне, дзе пражывае ягоная сям’я.
«Від на жыхарства дазваляе знаходзіцца ва Ўкраіне, а статус уцекача абараняе ад выдачы лукашэнкаўскім уладам, якія ўжо мне надалі статус абвінавачанага ў справе пра так званы дзяржаўны пераварот і замах на Лукашэнку, і больш за тое — ужо завочна арыштавалі і паведамілі, што будуць прасіць (Украіну) аб экстрадыцыі. Таму я вырашыў зьвярнуцца па дапамогу да ўкраінскай дзяржавы», — сказаў Радыё Свабода Віталь Макаранка.
Адначасова ён плянуе разам са сваім адвакатам зьвярнуцца да Офісу генэральнага пракурора Ўкраіны, каб, з аднаго боку, паведаміць аб палітычных матывах крымінальнай справы супраць яго ў Беларусі і хадайнічаць аб нявыдачы, а зь іншага — атрымаць інфармацыю пра запыт на экстрадыцыю.
«Справа відавочна палітычная і сфальшаваная. Я нават ня ведаю, што беларускі бок можа напісаць у запыце. Мне цікава было б гэта пачытаць, бо я не рабіў аніякіх дзеяньняў, якія можна характарызаваць як змову ці замах», — дадаў ён.
Віталь Макаранка не выключае, што яго ўключылі ў пералік фігурантаў справы з мэтай раскруціць «украінскі сьлед».
«Цяпер з Украінай такія канфрантацыйныя дачыненьні… І ў сувязі з тым, што я значную частку свайго часу праводзіў ва Ўкраіне, у мяне тут жыве сям’я, напэўна, хацелі раскруціць на ўкраінскі сьлед. Інакш я не разумею, навошта я ім быў патрэбны».
Віталь Макаранка з сумневам ставіцца да прызнаньня віны іншымі фігурантамі гэтай справы. «У вязьніцы КДБ, напэўна, прызнацца можна ў чым заўгодна», — мяркуе ён.
Ён перакананы, што цяперашні КДБ працягвае традыцыі рэпрэсіўных органаў савецкага часу. «У іх жа дагэтуль у кабінэтах вісяць партрэты Дзяржынскага, таму яны свой „радавод“ вядуць ад ЧК, ВЧК і НКВД. Вядома, мэтады за амаль за сто гадоў удасканалілі, але, мяркую, прынцыповай розьніцы няма. Тады людзі прызнавалі, што яны агенты дзесяці выведак і рыхтавалі замахі на таварыша Сталіна і ўсё Палітбюро. Таму, як там зь імі працуюць — мы нічога ня ведаем, фактычна апэруем толькі той інфармацыяй, якую падае дзяржаўны бок, а што там насамрэч адбывалася і адбываецца, мы ня ведаем».
Акрамя Віталя Макаранкі, абвінавачваньні ў змове ці іншых дзеяньнях, учыненых для захопу дзяржаўнай улады (ч.1 арт. 357 КК), выстаўленыя:
- Аляксандру Фядуту (знаходзіцца ў СІЗА КДБ),
- Юрыю Зянковічу (знаходзіцца ў СІЗА КДБ),
- Рыгору Кастусёву (знаходзіцца ў СІЗА КДБ),
- Вользе Галубовіч (знаходзіцца ў СІЗА КДБ),
- Дзьмітрыю Шчыгельскаму,
- Аляксандру Перапечку,
- Паўлу Кулажанку,
- Ігару Макару.
6 траўня стала вядома пра затрыманьне 35-гадовага дальнабойшчыка з Нарачы Дзяніса Краўчука — па артыкуле 357 Крымінальнага кодэксу «Змова ці іншыя дзеяньні, зьдзейсьненыя з мэтай захопу дзяржаўнай улады».
КДБ накіраваў запыты аб прававой дапамозе ў ЗША, аналягічныя запыты зьбіраецца адправіць у Літву і Ўкраіну. Камітэт дзяржбясьпекі хоча, каб астатніх абвінавачаных выслалі ў Беларусь. Пракуратура ўжо завочна пастанавіла ўзяць іх пад варту.
Сядзіба БНФ, адна са старэйшых незалежных пляцовак грамадзкага жыцьця ў Менску, абвяшчае збор грошаў для аплаты арэнды памяшканьня. Штомесяц толькі на аплату арэнды цэнтральнай сядзібы трэба выдаткоўваць больш за паўтары тысячы рублёў, а ўзімку памер аплаты значна павялічваецца за кошт выдаткаў на ацяпленьне. У выпадку ўтварэньня запазычанасьцяў па аплаце ўлады пагражаюць скасаваньнем дамовы арэнды.
Апошнія сем гадоў Сядзіба БНФ размяшчаецца па вуліцы Чарнышэўскага, 3 – сюды яна пераехала пасьля таго, як улады выціснулі партыю з гістарычнага будынку на вуліцы Варвашэні (праспэкт Машэрава). Дамову арэнды скасавалі падчас правядзеньня на Сядзібе маштабнага збору грашовай і рэчавай дапамогі людзям, што былі арыштаваныя на Плошчы-2010: гэта была помста ўладаў за кампанію народнай салідарнасьці – і дзякуючы народнай падтрымцы Сядзіба аднавіла працу на новым адрасе.
Цяпер самой Сядзібе БНФ патрэбная дапамога. У адрозьненьне ад праўладных партыяў, мы не маем ані ільготных ставак арэнды (якія ўлады далі ГА “Белая Русь” і камуністычнай партыі), ані шматмільённых датацыяў з дзяржбюджэту (якія ўлады даюць БРСМ).
Сядзіба БНФ як незалежная пляцоўка існуе выключна дзякуючы ахвяраваньням людзей.
Штогод дзесяткі арганізацыў ладзяць у памяшканьні Сядзібы БНФ культурніцкія, маладзёвыя, дабрачынныя мерапрыемствы – тут адбываюцца канцэрты (у тым ліку гэта пляцоўка для творчых сустрэчаў з музыкамі, якія трапляюць у “чорныя сьпісы”), выставы, дыскусійныя клюбы, прэс-канфэрэнцыі. Пляцоўка адкрытыя не толькі для мерапрыемстваў БНФ: у памяшканьні Сядзібы адбываліся зьезды і сходы дэмакратычных партыяў і рухаў рознай скіраванасьці.
У часы павелічэньня рэпрэсіяў памяшканьне Сядзібы БНФ застаецца адзіным месцам, дзе незалежная грамадзкасьць можа вольна праводзіць свае імпрэзы.
Будынак сядзібы БНФ на Чарнышэўскага, 3 цяпер ёсьць адзіным у Менску, дзе лунае нацыянальны бел-чырвона-белы сьцяг. Але без грашовай падтрымкі людзей гэтае месца можа зачыніцца.
Мы заклікаем ўсіх беларусаў дапамагчы грашовымі ахвяраваньнямі на працяг арэнды Сядзібы БНФ і ліквідацыю наяўных запазычанасьцяў па арэндзе памяшканьня.
Пералічаць сродкі для аплаты сядзібы БНФ можа любы грамадзянін Беларусі.
Шчыры дзякуй за Вашыя ахвяраваньні! Жыве Беларусь!
—————————————————————————————————————————
Ахвяраваньні для аплаты Сядзібы БНФ можна зьдзейсьніць адным з трох шляхоў:
1. Ахвяраваньні праз сыстэму “Разлік” (АРІП) / “Расчет” (ЕРИП).
Пералічыць грошы праз сыстэму Разлік (АРІП)/“Расчет” (ЕРИП) у любым банку, праз інтэрнэт-банкінг, мабільны банкінг, інфакіёск, у банкамаце і г.д. Зьдзейсьніць аплату можна з выкарыстаньнем наяўных ці электронных грошаў, банкаўскіх плацёжных картак.
Рэквізіты для пералічэньня ахвяраваньняў можна знайсьці на сайце https://raschet.by/ - у графе пошуку паслугаў набірайце БНФ, ці код паслугі 4431691
ДЛЯ ПРАВЯДЗЕННЯ ПЛАЦЯЖУ ПРАЗ ЕРИП ТРЭБА:
Выбраць:
•Пункт “Сістэма” Разлік “(АРІП) / “Система “Расчет” (ЕРИП)
• благотворительность, общественные объединения/дабрачыннасць, грамадскія аб’яднанні –
• прочие общественные объединения/іншыя грамадскія аб’днанні
• БНФ “Адраджэньне”
• БНФ “Адраджэньне” – код паслугі 4431691
Для аплаты ўвесьці прозьвішча, імя, імя па бацьку
Праверыць карэктнасьць інфармацыі і зьдзейсьніць плацёж.
Калі Вы ахвяруеце праз касу банка, калі ласка, паведміце касіру аб неабходнасьці правядзеньня плацяжу праз сыстэму “Разьлік” (АРІП) / “Расчет” (ЕРИП).
2. Ахвяраваньні праз банкаўскі рахунак
Ахвяраваньні для аплаты Сядзібы можна пералічаць і наўпрост на рахунак Грамадзкага аб’яднаньня БНФ “Адраджэньне”
Рэквізыты:
ГРАМАДСКАЕ АБ’ЯДНАННЕ БНФ “АДРАДЖЭНЬНЕ”
ААТ “Банк БелВЭБ” г. Мінск Мінскае аддзяленне №2
BIC SWIFT: BELBBY2X
IBAN: BY70BELB30151001470040226000
УНП: 100052236
У графе “прызначэньне плацяжу” просим пазначыць: “бязвыплатны ўзнос на аплату арэнды памяшканьня”, альбо “дабрачынны ўнёсак”.
3. Ахвяраваньні наяўнымі грашыма (у тым ліку ананімна)
Ахвяраваньні на арэнду Сядзібы таксама можна зрабіць наяўнымі грашыма ў сядзібе БНФ (Менск, вул. Чарнышэўскага, 3), у тым ліку ананімна ў скарбонку для ахвяраваньняў на адрас Грамадзкага аб’яднаньня БНФ “Адраджэньне”.
З цэнтральным офісам Партыі БНФ Вы можаце зьвязацца праз электронны адрас Управы БНФ: uprava@narodny.org альбо праз тэлефон (017) 3645012
Па спасылках шукайце кантакты Партыі БНФ у Менску і Менскай вобласьці, а таксама ў Магілёўскай, Гарадзенскай, Віцебскай, Берасьцейскай, Гомельскай абласьцях.
Што адбываецца з перадачамі для журналіста распавядае карэспандэнт Беларускага Радыё Рацыя Сяргей Апановіч:
– Для гарадзенскага журналіста, сябра Беларускай асацыяцыі журналістаў Дзяніса Івашына не прынялі перадачу. Адміністрацыя турмы паведаміла, што журналіст знаходзіцца другі дзень у карцары. Гэта азначае, што за ўвесь тэрмін, пакуль ён будзе ў гэтым больш строгім месцы знаходжання ў гарадзенскай турме, яму нельга будзе перадаваць перадачы і ён не зможа сустрэцца з адвакатам. Па словах жонкі, сёння як раз мінуў 50-ты дзень знаходжання Дзяніса за кратамі. І ёй вельмі шкада, што Дзяніс не зможа адзначыць такое свята як Вялікдзень няхай сабе і ў турме, куды яна збіралася перадаць розныя пасхальныя падарункі.
Дзяніса Івашына затрымалі 12 сакавіка. Да позняй ночы ў кватэры журналіста сілавікі праводзілі ператрус. Таксама ў той вечар вобшук зрабілі дома ў маці Дзяніса, а 15 сакавіка прыйшлі з вобшукам да яго 95-гадовай бабулі.
Дзяніс Івашын займаецца расследаваннямі. У Беларусі супрацоўнічае з “Новым Часам”. Апошні яго матэрыял для “Новага Часу” быў пра тое, як былыя ўкраінскія “беркутаўцы” паспяхова ўладкаваліся на службу ў беларускую міліцыю. Сваякі і калегі мяркуюць, што затрыманне Івашына звязанае менавіта з гэтым. Дзянісу Івашыну прад’яўлена абвінавачанне па арт. 365 Крымінальнага кодэкса — “Умяшанне ў дзейнасць супрацоўнікаў органаў унутраных спраў”.
Месца зняволення: Турма №1
Заява аб прызнанні палітвязнем
Адрас для лістоў падтрымкі: Турма №1. 230023, г. Гродна, вул. Кірова, 1 – Івашыну Дзянісу Яўгенавічу.
Еўрарадыё звязалася з Віталём Макаранкам. Ён распавёў, як стаў датычны да зум-канферэнцый «змоўшчыкаў» і што думае наконт крымінальнай справы.
Еўрарадыё: Як здарылася, што вы прыцягнулі ўвагу сілавікоў?
Віталь Макаранка: Мая выява была ў прапагандысцкіх фільмах: гэта былі запісы размовы ў зуме, там я прадстаўляўся. Але я нават не ведаю, якім чынам можна мяне прыплесці да перавароту ці замаху. Я толькі аднойчы выказаўся пра тое, што пераможцы ў рэвалюцыі вырашаюць, законнымі былі іх дзеянні ці не. І прывёў прыклад бальшавісцкага перавароту.
На тыя размовы я трапіў не выпадкова — мяне туды запрасілі. Але падчас размовы не было ніякіх момантаў, якія можна было б звязаць з замахам ці з нейкім пераваротам. Першая размова ўвогуле мела характар паліталагічнай лекцыі.
У другой лекцыі абмяркоўвалася пераважна дэкларацыя, якая магла б стаць падставай для аб’яднання ўсіх апазіцыйных сіл. Там таксама нічога крымінальнага няма. Ні прозвішча Лукашэнкі, ні нечага такога я не чуў. Абмяркоўвалася кожная коска, што ў якім абзацы паставіць. Падчас размовы я проста паставіў тэлефон на стол і займаўся сваімі справамі.
Былі размовы пра магчымыя варыянты развіцця падзей. Нейкія гістарычныя паралелі праводзіліся. Усё гэта мела характар інтэлектуальна-дыскусійнага клуба.
Еўрарадыё: Як вы апынуліся ва Украіне?
Віталь Макаранка: Я знаходзіўся ў Беларусі да 17 красавіка 2021 года. 12 красавіка першых фігурантаў забралі. Калі я такі небяспечны змоўца, саўдзельнік дзяржаўнага перавароту, чаму за 5 дзён мяне нават на допыт не выклікалі? Я ж нікуды не хаваўся, сядзеў дома ў Магілёве, займаўся звычайнымі справамі. Да Кастусёва ў Цехцін даехалі, а да мяне ў Магілёў не?
Я ў прынцыпе не планаваў з’язджаць, але спіраль пачала раскручвацца. У нас, як кажуць, «бывае не да законаў», і ў мяне пачалі з’яўляцца сумневы. Таму я вырашыў з’ехаць, але ніякай віны за сабой не адчуваю. І аб’ектыўна няма за што адчуваць. Для мяне ўвогуле загадка, што я ці Кастусёў маглі зрабіць для замаху на Лукашэнку. Зброі ў нас няма, мы людзі звычайнага прыбытку, выхадаў на сілавыя структуры няма, нейкіх глыбінных сувязяў з чынавенствам няма, сотняў тысяч баевікоў няма. Я проста бачу татальную дэкваліфікацыю генпракуратуры, КДБ і гэтак далей.
Еўрарадыё: Навошта вы бралі ўдзел у дыскусіях?
Віталь Макаранка: Мы з Зянковічам прыяцелі па партыйнай лініі з пачатку 1990-х. Раз на паўгода, год стэлефаноўваліся: як справы, якія думкі наконт таго, што адбываецца. Аднойчы я выказаў ідэю, што адзінае, чым цяпер варта займацца, — гэта аб’яднанне ўсіх апазіцыйных сіл. І традыцыйнай апазіцыі, і кабінету Ціханоўскай, і НАК, і астатніх. Бо драбленне, узаемныя сваркі і недавер недапушчальныя. І мне Юрась кажа: «Добра, у нас ёсць аб’яднанне палітычных экспертаў. Калі хочаш, далучайся, мы там абмяркоўваем у тым ліку і такія варыянты». Я далучыўся, але там абмяркоўвалі абсалютна розныя тэмы. Не зусім тое, дзеля чаго я прыйшоў. І мне было, шчыра кажучы, не цікава.
Я сказаў пра гэта Юрасю і з сярэдзіны студзеня мы з ім не камунікавалі. У гэтых зум-канферэнцыях я больше не ўдзельнічаў.
Еўрарадыё: Як вы лічыце, навошта гэтая справа пра «замах»? Што гэта значыць?
Віталь Макаранка: Я чалавек, які, як кажуць, проста міма праходзіў. Я падазраю, што і ўсе астатнія ў гэткім стане, асабліва Кастусёў. Тое, што цяпер ідзе з вуснаў людзей, якія сядзяць, не мае ніякай вагі. Знаходзячыся ў кіпцюрах КДБ, казаць можна ўсё, што заўгодна. Мы не ведаем, што там робіцца.
Я лічу, што гэта добра распрацаваная правакацыя. Цяжка сказаць,ці гэта беларускі КДБ, ці расійская ФСБ, ці іх супольная справа. Толькі ім гэта выгадна.
Тут ёсць карысць беларускім уладам. «Замах» на лідара — і адразу яго электарат, паплечнікі змыкаюць свае шэрагі вакол яго. Малюецца негатыўны вобраз апазіцыі. У нас народ жаласлівы, тым больш, калі пачалі казаць, што там дзяцей хацелі забіць. Можа, на нейкую частку насельніцтва гэта неяк паўплывае.
Таксама профіт мае Расія. Яна кажа: «Ты ж бачыш, Аляксандар Рыгоравіч, мы адзіныя, хто можа цябе абараніць. Ідзі да нас».
Ведаеце, не робяцца змовы, спробы замаху ў зуме пад запіс. Зянковіч кожны раз папярэджваў, што размова запісваецца. І казаць, што сур’ёзныя, адэкватныя людзі абмяркоўваюць пытанне такога кшталту ў зуме — гэта нейкая фантасмагорыя.
Еўрарадыё: Чым вы займаліся ў Беларусі апошнім часам? Што будзеце рабіць ва Украіне?
Віталь Макаранка: Я сябра Партыі БНФ з 1997 года, сябра Сойма Партыі БНФ і апошнія гады быў кіраўніком магілёўскай абласной арганізацыіі БНФ. У мяне сям’я ва Украіне, я рэгулярна сюды езджу. Фактычна апошнія гады я жыў на дзве краіны.
30 красавіка я падаў заяву на атрыманне палітычнага прытулку — як толькі даведаўся пра крымінальную справу. На перыяд разгляду заявы ўкраінскія ўлады не маюць права мяне выдаваць. Адзінае, што беларускія структуры могуць выкрасці мяне, як Фядуту і Зянковіча з Масквы. Але спадзяюся, што ў іх няма магчымасцяў так працаваць ва Украіне.
Натуральна, што ад палітычна-грамадскай дзейнасці я не адыду. Наколькі магчыма ёй тут займацца, цяжка сказаць, але тым не менш. Планы звычайныя: жыць, працаваць, чакаць, пакуль змены адбудуцца. Я не збіраюся кідаць Беларусь. Як толькі будзе магчымасць, я вярнуся.
https://nn.by/?c=ar&i=272402
