Яны займаюцца аднаўленнем памятных крыжоў, усталяваных тут 22 гады таму. Па словах сябры Сойму Партыі БНФ  Вітольда Ашурка, мясцовыя ўлады павінны прызнаць гэты мемарыял і легалізаваць яго для правядзення памятных мерапрыемстваў:

– Тут пэўны мемарыял, дзе пахаваны людзі. І ён патрабуе павагі. Мы спадзяемся, што ўлады ўсё ж не пойдуць на недарэчную канфрантацыю. Тут ужо справа нават не палітычная, а справа звычайнай павагі да людзей.

Актывісты, якія займаюцца аднаўленнем мемарыяла “Крыжы”, спадзяюцца, што з часам гэтае месца стане памятным не толькі ў маштабах Лідчыны, але і Гарадзеншчыны, і будзе мець агульнанацыянальны статус.

Як зазначыў сябра Партыі БНФ Валер Мінец, для гэтага трэба ў першую чаргу пачаць супрацу з уладамі, а таксама папулярызаваць памятнае месца сярод моладзі ў рамках патрыятычнага выхавання:

– У першую чаргу гэта праца з уладамі. Тут без дамовы з уладамі дакладна нічога не атрымаецца. Другое – гэта праца з моладдзю, каб рабіць нейкія экскурсы. Каб мы маглі распавесці, што тут адбывалася, што для нас памяць пра загінулых паўстанцаў. І дзякуючы чаму і чыім учынкам сёння існуе наша суверэнная і незалежная Рэспубліка Беларусь.

Памятнае месца ва ўрочышчы Крыжы, на месцы бою невядомых паўстанцаў у 1863 годзе, паміж вёскамі Малое Ольжава і Мохавічы, узнікла яшчэ ў міжваенны час. Тут быў каменны помнік, які ў свой час знішчылі камуністычныя ўлады. Папярэдні драўляны крыж з тых часоў прастаяў тут да сярэдзіны 90-х гадоў, пасля чаго быў заменены на сучасныя, якія і адрэстаўравалі актывісты.

Паводле Беларускага Радыё Рацыя

На зьездзе Партыі БНФ,  які прайшоў 30 верасьня, адбыўся цэлы шэраг падзеяў, што патрапілі пад пільную ўвагу шматлікіх СМІ, якія асьвятлялі мерапрыемства.

Самае асноўнае – наяўнасьць пільнай увагі да ўнутрапартыйнага мерапрыемства беларускай партыі. Ўвесь верасень практычна ўсе беларускія СМІ пісалі пра партыю БНФ, пра людзей, якія могуць ўзначаліць партыю. Нават «Савецкая Беларусь» незадоўга перад зьездам апублікавала на сваім сайце навіну, якая тычыцца ўнутранай кампаніі ў Партыі БНФ.

У адрозненьне ад большасьці падобных мерапрыемстваў, у Партыі БНФ выявілася  дастаткова амбіцыйных людзей, гатовых стаць старшынём. Як адзін з кандыдатаў, хачу адзначыць, што ўнутрыпартыйна мне не ставілі «палкі ў колы» – працяг маёй кампаніі актыўна асьвятляў партыйны сайт, групы ў сацыяльных сетках. Аб усіх мерапрыемствах, што так ці інакш маюць дачыненьне да выбараў у партыі, я атрымліваў аператыўнае апавяшчэньне і вырашаў сам, дзе мне прысутнічаць, а дзе – не.

Мы здолелі пасьпяхова прайсьці і наступны этап, які ў многіх арганізацыях надыходзіць пасля канкурэнтнай барацьбы – мы паказалі адзінства. Ніхто не выйшаў з партыі пасля зьезду і не пабег ствараць сваю, альтэрнатыўную арганізацыю.

Упершыню старшынём Партыі БНФ стаў праваслаўны. Ўсю папярэднюю гісторыю Партыю БНФ узначальвалі каталікі, але на гэтым зьездзе тэндэнцыя змянілася. У партыі проста не было іншага шляху – практычна ўсе прэтэндэнты зьяўляліся вернікамі праваслаўных прыходаў.

Існуюць беспадстаўныя абвінавачваньні, што Рыгор Кастусёў зьяўляецца не самастойнай фігурай – на самай справе гэта зусім не так. Новы старшыня цалкам самастойная фігура, здольная прымаць рашэньні і праводзіць іх у жыццё.

Акрамя таго, партыю ўзначаліў чалавек, які можа наладзіць рэальны дыялог як з прадстаўнікамі іншага БНФ (ўнутрыпартыйна), так і з прадстаўнікамі ўлады.

Вядома, не варта чакаць, што зьмены ў партыі адбудуцца адразу – трэба даць час Кастусёву ўвасобіць свае планы ў жыцьцё.

Намесьнікам старшыні партыі стаў Юрый Лукашэвіч – лідэр моладзевай арганізацыі, якому ўсяго 19 гадоў. Ці шмат ёсьць арганізацыяў, якія могуць дазволіць сваім чальцам зрабіць кар’еру ад шэраговага чальца партыі да намесьніка старшыні за 2 гады?

Зьезд падняў і шэраг асноўных пытаньняў, у якіх дэлегаты паказалі адзінства пазыцыі. Напрыклад, удзел у выбарах. Разумеючы адказнасьць перад сябрамі партыі, асабліва ў рэгіёнах, партыя прымае ўдзел у досыць бяспечных афіцыйных мерапрыемствах. Праводзіць агітацыю, працаваць з людзьмі можна на выбарах – пры гэтым можна не баяцца наступстваў сваёй актыўнасьці.

Акрамя таго, былі адзначаныя моманты, якія аб’ядноўваюць інтарэсы ўлады і партыі БНФ. Калі мы ідзем у адным кірунку, чаго нам дзяліць?

Для мяне было цікава, што прагучала досыць актыўная крытыка ад дэлегатаў кампаніі партыі супраць вучэньняў «Захад 2017». Нашай арміі неабходная трэніроўка, людзей гэтыя вучэньні абсалютна не хвалююць – гучалі аргументы дэлегатаў з рэгіёнаў.

Вядома, падымалася праблема літвінізма. Многія дэлегаты нагадвалі, што мы называемся Беларускім народным фронтам, а не літвінскім.

Таксама паказальна, што большасьць дэлегатаў падтрымліваюць менавіта грамадзянскі, а не этнічны нацыяналізм.

Іспытам для новага кіраўніцтва будуць мясцовыя выбары. Калі партыі атрымаецца  вярнуць сваіх прадстаўнікоў у дэпутацкі корпус – перамены непазбежна будуць.

Паводле допісу ў сацыяльных сетках

У судзе Маскоўскага раёна 16 кастрычніка прайшлі адміністратыўныя працэсы над актывістамі БНФ. У 9-30 пачнўся суд над Дзянісам Мандзікам, у 11-00 – над Кацярынай Шуст. Іх вінавацілі ў парушэнні парадку арганізацыі масавага мерапрыемства (арт. 23.34 КаАП).Сутнасць абвінавачання абсурдная: актывісты падавалі заяўку на правядзенне ў Мінску шэсця і мітынгу 25 жніўня з нагоды гадавіны надання Дэкларацыі аб дзяржаўным суверэнітэце Беларусі статусу канстытуцыйнага закону. Аднак, Мінгарвыканкам дазволіў толькі сбор і правядзенне мітынгу ў парку “Дружбы народаў” з агульнай колькасцю ўдзельнікаў не больш за 950 чалавек. Моладзь БНФ не пагадзілася з рашэннем пар забарону шэсця і звярнулася ў суд Маскоўскага раёна г. Мінска з калектыўнай скаргай на рашэнне Мінгарвыканкама аб адмове ў правядзенні дэманстрацыі і змене месцы збору ўдзельнікаў масавага мерапрыемства. 25 жніўня масавая акцыя не праводзілася – у гэты святочны дзень  Моладзь БНФ усклала кветкі да магілаў дэпутатаў Вярхоўнага савету 12-га склікання, а затым павіншавала беларусаў з днём 25 жніўня раздачай стужак з нацыянальным арнаментам, а ў сядзібе БНФ адбылася святочная вечарына.

6 кастрычніка ў судзе Маскоўскага раёна г. Мінска адбыўся суд па скарзе актывістаў Моладзі БНФ на Мінгарвыканкам наконт забароны правядзення святочнага шэсця 25 жніўня – суд скаргу адхіліў, палічыўшы рашэнне Мінгарвыканкама правамерным.

За дзень да паседжання, кожнаму з заяўнікаў патэлефанаваў прадстаўнік УУС Маскоўскага раёна  і запрасіў актывістаў на асабістую сустрэчу. Ужо на месцы маёр міліцыі Сяргей Астаф’еў патлумачыў, што на іх заведзена адміністратыўная справа па частцы 2 артыкула 23.34 Кодэкса аб адміністратыўных правапарушэньнях. Гэты пункт прысвечаны парушэнню парадка правядзення масавага мерапрыемства і прадугледжвае штраф ад 20 да 40 базавых велічынь або адміністратыўны арышт. Падстава – прэтэнзіі міліцыянтаў што да адсутнасці ў Мінгарвыканкаме пісьмовай заявы аб адмове ў правядзенні масавай акцыі 25 жніўня, хоць падчас перамоваў з чыноўнікамі заяўнікі акцыі агучылі нязгоду з прапанаваным уладамі змененым фарматам мерапрыемства, які не прадугледжваў святочнага шэсця.

У выніку 16 кастрычніка той жа суд Маскоўскага раёна, што і разглядаў ранейшую скаргу заяўнікаў, у асобе суддзі Мотыль прысудзіў Дзянісу Мандзіку  штраф у памеры 25 базавых велічынь, а Кацярыне Шуст таксама штраф — 20 базавых велічынь.

17 кастрычніка – працяг судоў над актывістамі Моладзі БНФ: суд Маскоўскага раёна пачне разгляд справы Багдана Сакалова. Пачатак у 10-00.

У сераду, 18 кастрычніка, суд Маскоўскага раёна будзе разглядаць адміністратыўную справу актывіста Моладзі БНФ Ягора Сергіенкі, таксама за акцыю 25 жніўня.

У судзе Партызанскага раёна Мінска ў ой жа дзень 16 кастрычніка адбыўся новы разгляд адміністратыўнай справы сябры Партыі БНФ Вячаслава Сіўчыка за ўдзел у акцыі пратэсту супраць вайсковых вучэнняў “Захад-2017”, якая адбылася 8 верасня. Пачатак судовага паседжання ў 9-30. У гэтым судзе 28 верасня палітык быў пакараны за Дзень вайсковай славы штрафам у памеры 45 б.в. (1 035,00 руб). Але раённая пракуратура вынесла пратэст і хадайнічала аб пераглядзе справы. Мінскі гарадскі суд 11 кастрычніка пастанавіў накіраваць справу на новы разгляд у суд Партызанскага раёна.

Згодна з пастановай суда Вячаслаў Сіўчык пакараны арыштам тэрмінам 5 сутак. Палітык на судзе не прысутнічаў.

У Слуцку пачынаюцца суды над удзельнікамі акцыі «Дзень ведаў – урок гісторыі», якая прайшла з удзелам вядомага мастака Алеся Пушкіна 1 верасня. 16 кастрычніка ў 12-00 судзілі мясцовую актывістку Аліну Нагорную. У судзе над Алінай Нагорнай у Слуцку былі узмоцненыя меры бяспекі, паколькі ахоўніца суда запрасіла падмацаванне для аховы правапарадку, бо “ўсе узбуджанныя”. Аліну прыйшлі падтрымаць больш за 10 человек – паведамляе Праваабарончы цэнтар “Вясна”. Справу разглядае суддзя Аляксандр Тарасюк. Хадайніцтва аб вядзенні працэсу на беларускай мове было задаволенае, але відэаздымкі былі забароненыя.

На працэсе выступілі сведкі – супрацоўнікі міліцыі і прадстаўнікі Нагорнай – журналісты Зінаіда Цімошак і Сяржук Кійко. Суддзя, нават не робячы перапынку для падрыхтоўкі рашэння, зачытаў пастанову – штраф 20 базавых велічынь.